Pomnik Dzieci Głogowskich skończy w tym roku 44 lata. Kiedy go uroczyście odsłonięto? Kto i ile wpłacił na jego budowę?

Pomnik przedstawia przywiązane do machiny oblężniczej postaci dzieci - zakładników, które obrazują obronę Głogowa przed wojskami cesarza Henryka V w 1109 roku opisaną w kronikach Galla Anonima.
24 sierpnia przypadać będzie już 914. rocznica Obrony Głogowa.

Więcej o wydarzeniach sprzed setek lat opowiada Dariusz Czaja z Towarzystwa Ziemi Głogowskiej:

Pomysł budowy zrodził się w Głogowskim Towarzystwie Kultury w 1966 r.. które zaproponowało postawienie pomnika przy okazji obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego. Powołano w tym celu Społeczny Komitet Budowy Pomnika Męczeństwa Dzieci Polskich. W 1977 roku, na kolejnym Sejmiku Kultury dokonano przekształcenia Głogowskiego Towarzystwa Kultury w Towarzystwo Miłośników Głogowa. Nastąpiło wznowienie działalności Społecznego Komitetu Budowy Pomnika i podjęło starania o jego budowę. Wniosek przedłożono Wojewódzkiemu Obywatelskiemu Komitetowi Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Legnicy, gdzie w 1978 roku został zatwierdzony.

Projektantem i wykonawcą pomnika był mieszkający w Polsce rzeźbiarz bułgarski Dymitr Petrov Vaĉev (na zdjęciu), zdobywca szóstego miejsca w ogólnopolskim konkursie na projekt tego pomnika. Do budowy monumentu w Głogowie artysta użył dolnośląskich granitów i marmuru w jasnoszarym kolorze.
Z założenia pomnik, pomimo symboliki nawiązującej do wydarzeń z roku 1109, podobno jest poświęcony wszystkim dzieciom, którym cierpienie i śmierć niosły wojny, zwłaszcza II wojna światowa.

Społeczny komitet budowy, składający się z kilkunastu osób, spotykał się co najmniej raz w tygodniu, by omówić to co jest ważne, by ocenić problemy, zastanowić się nad sposobem ich rozwiązania. Przy zmianie terenu pracowało wielu ludzi w czynie społecznym.
1 września 1979 roku czyli dzień odsłonięcia pomnika był dla miasta wielkim wydarzeniem. Na uroczystość przyszły tysiące ludzi. Szkoły, zakłady pracy, instytucje, a każdy miał wyznaczone miejsce na placu. Po wszystkim odbywały się bankiety.

W lipcu 2009 roku pracownicy remontujący Pomnik Dzieci Głogowskich trafili na tubę z mosiądzu. W środku były fotografie i dokumenty z czasów budowy pomnika. Na zdjęciach są ludzie pracujący przy budowie, jest także fotografia autora pomnika - Bułgara Dymitra Petrowa Vacewa.
W tubie była lista osób i instytucji, które przekazały wpłaty na budowę. Zawiera ona niemal 200 pozycji. Na pierwszej jest Mieczysław Pawełkiewicz, głogowski cukiernik, który ofiarował 1 tys. zł.
Rekordzistą w wysokości kwoty przekazanej komitetowi budowy pomnika była kopalnia „Polkowice", która dała 60 tys. zł. Datki dały też głogowskie szkoły, przodowała SP 2, która wpłaciła 17.345,50 zł. Ale są na liście również szkoły podstawowe i średnie z Wałbrzycha, Lubina, Wrocławia.

Kopie dokumentów zostały w muzeum, natomiast oryginały wróciły do tuby. Dodano do niej m.in. ówczesne gazety.

W 2019 roku Dymitr Pertov Vacev, autor projektu Pomnika Dzieci Głogowskich odebrał tytuł Honorowego Obywatela Głogowa. Nastąpiło to podczas uroczystej, wspólnej sesji rad – miasta i powiatu. Mieszkający na stałe w Niemczech artysta ma pokaźny dorobek artystyczny jako rzeźbiarz i malarz. Jednak za najważniejsze i najtrudniejsze swoje dzieło uważa pomnik Dzieci Głogowskich.

- Nic lepszego nie mogło mnie spotkać niż ta dzisiejsza uroczystość – przyznał wówczas uhonorowany artysta. - Głogowski Pomnik Dzieci Głogowskich jest zwieńczeniem moich rzeźbiarskich marzeń. To pomnik, który sięga głęboko w historię Polski.

Artyście towarzyszyła podczas uroczystości żona Bogna.

W historii Pomnika Dzieci Głogowskich zapisało się jedno bardzo istotne wydarzenie dnia 31 sierpnia 1982 r. W drugą rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych przy pomniku odbyła się pokojowa manifestacja. Przybyło na nią kilka tysięcy głogowian, którzy przyszli po mszy św. odprawionej w kościele św. Klemensa. Niestety, gdy po złożeniu pod pomnikiem kwiatów tłum zaczął się rozchodzić, zza murów został zaatakowany przez oddziały milicji i ZOMO.

Manifestację próbowano rozgonić za pomocą petard i gazu łzawiącego. W użyciu były również pojazdy z armatkami wodnymi. Milicyjna prowokacja stała się przyczyną zamieszek, które trwały do wczesnych godzin porannych następnego dnia. Ludzie zebrani przy pomniku przeszli pod budynek komitetu PZPP przy ul. Obrońców Pokoju gdzie toczyły się najcięższe walki.

Obecnie Pomnik Dzieci Głogowskich jest jednym z najchętniej odwiedzanych przez turystów miejsc na wytyczonej miejskiej trasie turystycznej. Przyciąga uwagę swoją nietypową sylwetką, symbolizującą taran wojenny oraz 2,5 metrowej wysokości płaskorzeźbą z postaciami dzieci.

Źródło: „Gazeta Lubuska" - Abi, Krzysztof Zawicki - Głogowskie Centrum Informacji, Fotopolska.eu,polska-org.pl

Zobacz też: