Spis treści
Tak kiedyś wyglądało życie na wsi jesienią. Na pole wychodziły całe rodziny, łącznie z dziećmi. Trzeba było zebrać rośliny okopowe, czyli mówiąc po prostu - ziemniaki. Czy wiesz, co to są wykopki?
Co to są wykopki?
Wykopkami nazywamy zbiór ziemniaków z pola. Kiedyś większość prac polowych wykonywano ręcznie. Zajmowały więc wiele czasu. Ziemniaki wykopywano z ziemi za pomocą urządzenia, które ciągnął koń lub - później - traktor, ale trzeba było je jeszcze wyzbierać! Schylając się, wybierając z ziemi, wreszcie dźwigając ciężkie kosze na zsypywaną pryzmę.
Wykopki: skrzętna praca
Na wykopki w pole wychodzili wszyscy. Przyjeżdżała także rodzina z miasta, żeby pomóc, ale też zabrać ze sobą worki ziemniaków na zimę. Wszyscy ciężko pracowali, często było mokro i zimno, ale zawsze ukoronowaniem wykopek było ognisko z pieczeniem ziemniaków.
Praca przy zbieraniu ziemniaków z pola był żmudna: ziemniaki wykopywano motykami i kopaczką konną. Bolał kręgosłup od zginania się i dźwigania podczas zbierania i ładowania ziemniaków. Każdy miał do wykopania kilka rzędów roślin. Potem należało ziemniaki posortować.
![Zobacz, jak kiedyś zbierano ziemniaki](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/71/e0/6513de78a4ad8_p.jpg?1695800952)
Każdy ziemniak był na wagę złota, nic się nie marnowało! Wykopki ziemniaków były niemal doświadczeniem narodowym. Kopał każdy. Na pola wylegali wszyscy, i mężczyźni, i kobiety, i dzieci. Ubierano się tak, aby było ciepło i wygodnie. Stałym atrybutem stroju były chusty, czapki, fartuchy czy ocieplane spodnie.
By wykopki szły sprawniej, sąsiedzi zbierali się razem i kolejno, gospodarstwo po gospodarstwie, kopali ziemniaki.
Wykopki wieńczyło ognisko
Po pracy w polu zazwyczaj paliło się ognisko, by spalić kłącza, które pozostały po zbiorach i upiec ziemniaki. Przy ognisku rozpoczynano świętowanie, a ulubioną zabawą były skoki przez ognisko. Czy ktoś pamięta smak pieczonego w ognisku ziemniaka? Wyciągnięte z żaru gorące kartofle w pokrytej popiołem skórce smakowały świetnie!
Na koniec ziemniaki zwożono i zrzucano do piwnicy albo kopcowano, czyli składowano w przygotowanym wcześniej dole i nakrywano na przemian szczelnie i grubo warstwą ziemi i słomą. W tak przygotowanym schronieniu, ziemniaki nie przemarzały zimą.
![Część ziemniaków jechało do skupu](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/b7/0c/6513de70a4bf8_p.jpg?1695800944)
W Polsce mamy ponad 200 odmian ziemniaków!
Ziemniaki mają wiele znaczeń, nie tylko kulinarnych. W Warszawie mówi się: kartofle, w Krakowie – ziemniaki, a w Poznaniu – pyrki. Mało tego, ziemniak ma jeszcze wiele innych imion; na Kaszubach mawiają „bulwy”, osoby pochodzące z dawnych Kresów mówiły „barabole”, Łemkowie „bandurky" lub „kumpery”, a Orawcy - „swapka”. A jeszcze, na Podhalu bywają określane jako „grule" albo „rzepa".
Kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE.
![Obieranie ziemniaków do obiadu było codziennym obowiązkiem](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/4f/ae/6513de8c2d8fa_p.jpg?1697803637)
- Tak mieszkają Sławomir i Kajra. To ich urocze gniazdko w Małopolsce
- Wzory i pomysły na jesienne paznokcie. Zobacz inspiracje!
- To tatrzańskie jezioro zachwyca jesienią. Klimat jak w Dolomitach!
- Jesień w Chorwacji poza sezonem. Dlaczego warto się tam wybrać? TOP 5 powodów!
- Zamek w Muszynie jeszcze zamknięty, a już kusi turystów. Tak wygląda w środku
- 10 najpiękniejszych tatrzańskich szlaków jesienią. Tutaj warto iść
Zmiany w polskich szkołach - to musisz wiedzieć!
![od 16 lat](https://s-nsk.ppstatic.pl/assets/nsk/v1.221.5/images/video_restrictions/16.webp)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?