Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Prawnik wyjaśnia: Wydatki oraz nakłady na majątek wspólny

Kamil Gross
Naszym czytelnikom doradza adwokat Kamil Gross.

W tym artykule zajmiemy się problemem wydatków i nakładów na majątek wspólny. Małżonkowie mogą bowiem żądać także zwrotu wydatków i nakładów poczynionych na poszczególne składniki majątkowe. Podstawę takiego żądania stanowi art. 45 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zgodnie z tym przepisem, każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Każdy z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Wydatki i nakłady mogą więc być czynione zarówno z majątku wspólnego na majątki osobiste małżonków jak i odwrotnie.

Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku, jednak sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny. Takie uregulowanie kwestii wydatków i nakładów obowiązuje od dnia 20 stycznia 2005 r. Przepisy w tym brzmieniu są stosowane do spraw, w których małżeńska wspólność majątkowa ustała przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, czyli przed dniem 20 stycznia 2015 r. Zwrot wydatków i nakładów, o którym mowa w art. 45 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczy jedynie rozliczeń z tytułu wydatków i nakładów poczynionych w czasie trwania wspólności ustawowej oraz długów zaspokojonych w tym okresie.

Kodeks nie wyjaśnia, czym są owe wydatki i nakłady. Przyjmuje się jednak, że wydatki to koszty związane z nabyciem rzeczy, natomiast nakłady to koszty związane z zachowaniem, ulepszeniem, naprawą czy konserwacją rzeczy. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 2 października 2008 r., II CSK 203/08 ujął to następująco: „nakłady i wydatki obejmują wszystkie przysporzenia na rzecz jednej masy majątkowej, dokonane z uszczerbkiem dla drugiej masy majątkowej”. Jednym z przykładów takiego przysporzenia są nakłady i wydatki z majątku wspólnego na działalność gospodarczą prowadzoną przez jednego z małżonków, opartą na jego majątku odrębnym.

Nie jest istotnym sposób, w jaki doszło do dokonania wydatków i nakładów. Mogą być one wynikiem czynności zarówno prawnych jak i działań faktycznych. Po zmianie przepisów w 2015 r. wyłączona jest możliwość rozliczania wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód.

Wydatki i nakłady konieczne to takie, które są niezbędne do utrzymania danej rzeczy w normalnym stanie umożliwiającym normalne korzystanie z tej rzeczy. Za takie uznane mogą zostać np. remonty i naprawy, zapłacone podatki oraz składki ubezpieczeniowe. Takie wyłączenie jest uzasadnione tym, że dochody z rzeczy wchodzącej w skład majątku osobistego małżonka zaliczane są do majątku wspólnego małżonków, o czym stanowi art. 31 § 2 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Po zmianie przepisów nie można również dokonywać rozliczeń wydatków i nakładów, które zostały zużyte na zaspokojenie potrzeb rodziny, z wyjątkiem sytuacji, gdy zwiększyły one wartość majątku w chwili ustania wspólności. Jako przykład można podać remont kuchni we wspólnym mieszkaniu, na który zostały użyte pieniądze wchodzące w skład majątku osobistego męża, a więc na przykład pochodzące z odziedziczonego przez niego spadku.

W powyższym przykładzie, jeżeli kuchnia została wyremontowana dla potrzeb mieszkającej w niej rodziny to uznać należy, że pieniądze zostały spożytkowane na zaspokojenie jej potrzeb i nie podlegają zwrotowi przy podziale majątku wspólnego. Może być jednak tak, że wyremontowana kuchnia zwiększa wartość majątku wspólnego. Wtedy taki nakład będzie rozliczany w podziale majątku. Zwiększenie wartości majątku ocenia się to na datę ustania wspólności.

W praktyce nakłady na przedmioty szybko zużywające się będą często bezzwrotne, natomiast nakłady na rzeczy powoli tracące na wartości będą podlegać podziałowi. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że małżonkowie mogą zgodnie postanowić, że określony wydatek lub nakład zostaje zwolniony od obowiązku zwrotu.

O zwrocie wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny sąd orzeka wyłącznie na wniosek, gdyż roszczenia te nie wchodzą w skład majątku wspólnego małżonków. Do rozpatrzenia takiego żądania mają zatem zastosowanie przepisy postępowania procesowego, czego konsekwencją jest również konieczność rozstrzygnięcia przez Sąd o całości tak zgłoszonego żądania w sposób pozytywny lub negatywny.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na glogow.naszemiasto.pl Nasze Miasto