Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Prawnik wyjaśnia: Ciąża a dochodzenie roszczeń alimentacyjnych

Kamil Gross
Kacper Chudzik
Porad naszym czytelnikom udziela adwokat Kamil Gross z kancelarii adwokackiej na Starym Mieście w Głogowie.

Powszechnie wiadomo, że po urodzeniu dziecka można dochodzić na jego rzecz roszczeń alimentacyjnych od drugiego rodzica. Czy jednak matka dziecka będąca w trakcie ciąży może przed narodzeniem dziecka dochodzić jakichś roszczeń?

Odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. Pozwala na to Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej „k.r.o.”), który w art. 141 § 1 stanowi: ojciec niebędący mężem matki obowiązany jest przyczynić się w rozmiarze odpowiadającym okolicznościom do pokrycia wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu. Z ważnych powodów matka może żądać udziału ojca w kosztach swego utrzymania przez czas dłuższy niż trzy miesiące. Jeżeli wskutek ciąży lub porodu matka poniosła inne konieczne wydatki albo szczególne straty majątkowe, może ona żądać, ażeby ojciec pokrył odpowiednią część tych wydatków lub strat.

Przepis powyższy dotyczy mężczyzny, którego ojcostwo zostało ustalone. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 września 1978 r., II CR 418/78 wskazał, że zabezpieczenie utrzymania matce, o którym mowa w powyższym przepisie ma na celu zapewnienie dziecku niezbędnej opieki w sytuacji szczególnej, w której, w okolicznościach konkretnej sprawy, jest to możliwe tylko przez matkę, która w okresie zaprzestania w związku z tym pracy zarobkowej nie ma środków do zapewnienia sobie niezbędnego utrzymania. W Uchwale z dnia 23 kwietnia 1976 r., III CZP 20/76 Sąd Najwyższy orzekł, iż korzystanie przez matkę z bezpłatnego urlopu w celu sprawowania opieki nad dzieckiem może stanowić ważną przyczynę żądania udziału ojca w kosztach jej utrzymania przez czas dłuższy niż trzy miesiące.

Przepis mówi o „innych koniecznych wydatkach” oraz „szczególnych stratach majątkowych”. Przez inne konieczne wydatki należy rozumieć inne wydatki niż związane z ciążą i porodem, które powstały wskutek ciąży i porodu. Szczególne straty majątkowe mają wynikać z ciąży i porodu. Matka dziecka może żądać pokrycia szczególnych strat majątkowych, np. w postaci różnicy pomiędzy zarobkami przed porodem oraz po nim.

Zakres obowiązku ojca dziecka nie zależy od zarobków matki przed porodem (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 1959 r., I CR 1271/58). Jednakże przy ustalaniu kosztów utrzymania matki dziecka w okresie porodu należy uwzględnić warunki materialne, jakie miała ona wcześniej. Matka dziecka może żądać „kosztów utrzymania”, co wskazuje, że chodzi o zaspokajanie potrzeb bytowych.

Co jednak w sytuacji, gdy ojcostwo mężczyzny nie zostało ustalone? Do takiej sytuacji odnosi się przepis art. 142 k.r.o., zgodnie z którym jeżeli ojcostwo mężczyzny niebędącego mężem matki zostało uwiarygodnione, matka może żądać, ażeby mężczyzna ten jeszcze przed urodzeniem się dziecka wyłożył odpowiednią sumę pieniężną na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz na koszty utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. Termin i sposób zapłaty tej sumy określa sąd. Przepis ten ma na celu przede wszystkim ochronę interesów dziecka poczętego. Na tej podstawie mężczyzna może ponosić koszty utrzymania maksymalnie przez 6 miesięcy. Po urodzeniu dziecka mężczyzna może pokryć koszty utrzymania przez pierwsze 3 miesiące, a wcześniej koszty utrzymania matki przez 3 miesiące w okresie porodu. Powyższe terminy świadczenia nie mogą zostać przez sąd wydłużone. Nie ma jednak przeszkód, aby sąd terminy powyższe skrócił.

Przepis stanowi o uwiarygodnieniu ojcostwa mężczyzny. Nie jest więc wymagane jego udowodnienie. Wyjaśniając istotę uwiarygodnienia należy odwołać się do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, a mianowicie do art. 243, zgodnie z którym zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu.

Zabezpieczając, przed urodzeniem się dziecka, przyszłe roszczenia alimentacyjne związane z ustaleniem ojcostwa, należy określić oddzielnie kwoty zabezpieczone na rzecz matki i oddzielnie kwoty zabezpieczone na rzecz dziecka.

Czytaj również: Archiwum porad prawnych - To może Wam się przydać

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Michał Pietrzak - Niedźwiedź włamał się po smalec w Dol. Strążyskiej

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na glogow.naszemiasto.pl Nasze Miasto