Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Prawnik wyjaśnia: Alimenty od dziadków na rzecz wnuków. Czy można ich żądać?

Kacper Chudzik
Kacper Chudzik
Porady prawne od adwokata z Głogowa
Porady prawne od adwokata z Głogowa Kacper Chudzik
Czy wnukowie mogą żądać alimentów od dziadków? Naszym czytelnikom doradza adwokat Kamil Gross z Kancelarii Adwokackiej na Starym Mieście w Głogowie

W tym artykule odchodzę o tematyki prawa karnego i zajmę się problemem dochodzenia alimentów od osób zobowiązanych w dalszej kolejności, czyli np. od dziadków na rzecz wnuków. Zauważam bowiem, że coraz częściej powództwa te są wytaczane w sytuacjach, które wykluczają możliwość skutecznego dochodzenia alimentów. Zacznijmy jednak od początku.

Podstawę prawną dochodzenia alimentów od dziadków stanowi art. 132 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej „k.r.o.”). Zgodnie z tym przepisem obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. Z powyższego wynika, że po pierwsze należy w procesie o zasądzenie alimentów od dziadków udowodnić, że osoba zobowiązana w bliższej kolejności, czyli np. ojciec uprawnionego do alimentacji dziecka nie żyje, nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, albo uzyskanie od niego alimentów jest znacznie (nadmiernie) utrudnione. Jeżeli ojciec dziecka płaci alimenty w ustalonej na mocy np. wyroku sądu, albo ugody wysokości, obowiązek dziadków do alimentacji wnuków nie powstanie.

Zasądzenie alimentów wymaga spełnienia przesłanek materialnoprawnych. Sąd rozpoznający sprawę ma obowiązek rozpoznać przesłanki wskazane w art. 132 k.r.o. Sąd powinien zatem w każdym wypadku odpowiedzieć na pytanie, na jakich osobach ciąży obowiązek alimentacyjny w bliższej kolejności, jeżeli powód dochodzi świadczenia alimentacyjnego od dalszych krewnych. Przykładowo jeżeli uprawniony żąda alimentów od rodzeństwa, sąd powinien stwierdzić, czy żyją osoby zobowiązane do alimentów w bliższej kolejności, czyli krewni w linii prostej. Jeżeli są takie osoby, sąd powinien ustalić, czy są one w stanie uczynić zadość temu obowiązkowi oraz czy jest możliwe lub też niepołączone z nadmiernymi trudnościami uzyskanie od nich środków utrzymania. W razie odpowiedzi pozytywnej powództwo wobec zobowiązanego w dalszej kolejności nie może zostać uwzględnione. A zatem w każdej sprawie, w której pozwanymi są krewni zobowiązani do obowiązku alimentacyjnego, w dalszej kolejności sąd powinien z urzędu zbadać wystąpienie przesłanek z art. 132 k.r.o. To powód musi zgodnie z ogólną zasadą ciężaru dowodu zawartą w art. 6 Kodeksu cywilnego wykazać np., że spokrewniony w linii prostej nie jest w stanie uczynić zadość swojemu obowiązkowi alimentacyjnemu.

Zobowiązani w dalszej kolejności mają obowiązek świadczyć w granicach potrzeb niezaspokojonych przez zobowiązanych w pierwszej kolejności. Obowiązek alimentacyjny dalszych krewnych określa się jako „posiłkowy”. Oznacza to, że sąd będzie mógł zasądzić alimenty od dziadków na rzecz dziecka, jeżeli oboje rodzice nie są w stanie spełniać takiego obowiązku. Do obowiązku alimentacyjnego zobowiązanych w dalszej kolejności ma zastosowanie art. 135 k.r.o., określający zakres obowiązku. Obowiązek alimentacyjny dziadków nie polega na przerzuceniu na nich niespełnionego obowiązku alimentacyjnego ojca dzieci, mogą oni bowiem być zobowiązani jedynie do takich świadczeń na jakie pozwalają im możliwości majątkowe, przy uwzględnieniu również ich usprawiedliwionych potrzeb. Do zobowiązanych w dalszej kolejności ma także zastosowanie art. 135 § 2 k.r.o., przewidujący możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego poprzez osobiste starania o utrzymanie lub wychowanie uprawnionego. Wykładnia art. 132 k.r.o. nie może prowadzić do automatycznego przerzucania obowiązku alimentacyjnego na dalszych krewnych. Błędny jest pogląd, iż obowiązek alimentacyjny wobec dziecka dzieli się jak gdyby na część macierzystą i ojczystą i że jeżeli ojciec nie jest w stanie wypełnić swego obowiązku, to powinni go w tym wyręczyć jego krewni. Tymczasem stosownie do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek ten przechodzi przede wszystkim na drugiego rodzica, w danym wypadku na matkę dziecka. Gdyby zaś nie mogła ona tego obowiązku w całości lub części wykonać, zobowiązani będą w tej samej kolejności dziadkowie obu linii, tj. linii ojczystej i macierzystej, przy czym ponieważ zobowiązanie ich nie jest solidarne, każdy z nich byłby zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych tylko w części odpowiadającej jego możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Wielkie archiwum porad prawnych

Adwokat Kamil Gross przygotował dla czytelników Tygodnika Głogowskiego już blisko 100 materiałów dotyczących różnych zagadnień związanych z prawem. Można wśród nich znaleźć informacje o prawie spadkowym, alimentach, opiece nad dziećmi czy też prawu do posiadania broni. Wielkie archiwum z poradami prawnymi znajdziecie w materiale na naszej stronie internetowej pod adresem glogow.naszemiasto.pl. Sprawdźcie archiwum porad prawnych, może trafi się tam interesująca Was kwestia?

WIĘCEJ PORAD ZNAJDZIECIE W ARCHIWUM - TUTAJ

Masz pytanie do adwokata?

W archiwum nie znaleźliście odpowiedzi na nurtujące Was pytania z dziedziny prawa? Napiszcie nam jaka tematyka Was interesuje. Może jeden z kolejnych materiałów będzie dotyczył właśnie tego?

Piszcie swoje propozycje na mail: [email protected]. W tytule maila dodajcie „Porady prawne - Głogów”.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na glogow.naszemiasto.pl Nasze Miasto