Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Polskie parki narodowe - prawo

Tomasz Zawadzki
Jarosław Jakubczak
Parki narodowe tworzy się na obszarach wyróżniających się szczególnymi wartościami przyrodniczymi.

Ich najważniejszym celem jest jej ochrona, a szczególną wagę przykłada się do zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz walorów krajobrazowych, a także stanowisk fauny i flory.

- Na pewno nie można powiedzieć, że parki narodowe są lepsze od rezerwatów, bądź odwrotnie - mówi Jarosław Szymański, dyrektor Poleskiego parku Narodowego. - Różnica pomiędzy nimi polega przede wszystkim na wielkości, ponieważ ochrona jaką zapewniają jest bardzo podobna. Z tym, że rezerwaty mają zazwyczaj kilkadziesiąt do kilkuset hektarów, a parki narodowe powyżej tysiąca.
Według polskiej Ustawy o ochronie przyrody z 2004 roku park narodowy jest to "Obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe".

Definicja ta opiera się na wytycznych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (International Union for Conservation of Nature) z 1969 roku. Jest to jednak tylko wskazówka, a ostateczna decyzja o wyróżnieniu danego obszaru tytułem parku narodowego należy do władz krajowych. To one decydują o tym, jakie wytyczne musi spełniać określony teren, aby można było objąć go specjalnymi przepisami. W Polsce park narodowy jest tworzony w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Na jego utworzenie lub zmianę granic muszą jednak zgodzić się także władze samorządowe.

W każdym parku narodowym można wyróżnić strefy o różnym poziomie ochrony przyrody. Strefa ochrony ścisłej wymaga pozostawienia biocenoz i ekosystemów siłom przyrody, a ich naturalne procesy rozwojowe nie mogą być zakłócane. Dlatego też ruch turystyczny jest tutaj ograniczony (lub zabroniony) i możliwy jedynie na specjalnie wyznaczonych ścieżkach. Tą formą protekcji objęto 21 proc. ogólnej powierzchni parków. Ochrona częściowa umożliwia z kolei ingerencję człowieka w naturę w celu przywrócenia pierwotnego stanu środowiska lub stworzenia najlepszych warunków dla określonych jego elementów. Może to być robione np. poprzez odławianie gatunku, będącego konkurentem dla innych, wymagających większej ochrony. Obowiązkowo wyznaczana jest także otulina parku. Nie jest to forma ochrony przyrody w dosłownym tego słowa znaczeniu, ale jest traktowana jako obszar zabezpieczający park przed zagrożeniami wynikającymi z działalności człowieka.

W każdym parku narodowym sporządzany jest plan ochrony. Dokument ten powinien powstać w czasie pięciu lat od chwili ustanowienia określonej formy ochrony przyrody. Powinien zawierać takie informacje jak: cele ochrony przyrody oraz wskazanie przyrodniczych i społecznych uwarunkowań ich realizacji; identyfikację oraz określenie sposobów eliminacji lub ograniczania istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz ich skutków; wskazanie obszarów ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej; określenie działań ochronnych na obszarach ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej, z podaniem rodzaju, zakresu i lokalizacji tych działań; wskazanie obszarów i miejsc udostępnianych dla celów naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych, sportowych, amatorskiego połowu ryb i rybactwa oraz określenie sposobów ich udostępniania; wskazanie miejsc, w których może być prowadzona działalność wytwórcza, handlowa i rolnicza; ustalenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej dotyczące eliminacji lub ograniczenia zagrożeń zewnętrznych.

Za realizację tego zadania odpowiedzialny jest dyrektor parku wyznaczany przez Ministra Środowiska.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dolnoslaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto