Choroba legionistów w Polsce. Jak można zapobiec zakażeniu Legionellą? Zalecenia GIS

Choroba legionistów (inaczej legionelloza lub legioneloza) to choroba układu oddechowego – jest formą zapalenia płuc. To choroba zakaźna, ale nie zaraźliwa. Legionelloza jest wywoływana przez bakterie Legionella, które występują w wodzie, a wysokie temperatury sprzyjają ich namnażaniu się, m.in. w instalacjach wodnych, jeziorach, basenach, a nawet w kompoście ogrodowym i konewkach.

W związku z rosnącą liczbą zakażeń bakterią Legionella Główny Inspektor Sanitarny polecił wszystkim jednostkom Państwowej Inspekcji Sanitarnej wzmocnienie nadzoru nad przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa zdrowotnego wody przez zarządzających wodociągami i instalacjami wodnymi, w tym obiektów takich jak szpitale czy domy pomocy społecznej.

Do tej pory zakażenie bakterią Legionella pneumophila potwierdzono u ponad 150 osób (stan na 29.08.2023), głównie z Podkarpacia, ale też z Lubelszczyzny i Małopolski. Osiem osób zmarło. Były to osoby starsze, o obniżonej odporności i obciążone innymi chorobami, w tym onkologicznymi.

Legioneloza to choroba spowodowana bakteriami Legionella. Choć jest chorobą zakaźną, to nie jest zaraźliwa. Oznacza to, że legionelloza nie przenosi się z człowieka na człowieka. Zagrożenie dla ludzi stanowi jedynie wtedy, gdy dostanie się do dróg oddechowych.

– Do zakażenia może dochodzić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody). Legionella nie przenosi się drogą pokarmową, tzn. nie jest dla nas niebezpieczna, gdy trafi do układu pokarmowego wraz z wypitą wodą – czytamy w komunikacie Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Choroba legionistów zazwyczaj jest leczona antybiotykami.

– Ciężki przebieg choroby najczęściej dotyczy osób starszych, z obniżoną odpornością i przewlekłymi chorobami płuc, a także palaczy – informuje GIS.

Główny Inspektorat Sanitarny wydał zalecenia, które mają być pomocne w uniknięciu zakażenia Legionellą. Warto podkreślić, że aktualnie nie ma dostępnej szczepionki na chorobę legionistów.

Co można zrobić, żeby uniknąć zakażenia Legionellą? GIS zaleca:

• regularne czyszczenie i dezynfekowanie urządzeń natryskowych w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta,
• po nieużywaniu kranu przez ponad dwa tygodnie, przed korzystaniem z wody odkręcenie kranu na przynajmniej 2 minuty,
• okresowe opróżnianie i przepłukiwanie urządzeń grzewczych, zgodnie z zaleceniami producenta, w celu zredukowania osiadających na dnie i ściankach zanieczyszczeń,
• jeżeli jest taka możliwość, zachowanie temperatury wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60 st. Celsjusza.

Trwa dochodzenie Podkarpackiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, które ma na celu ustalenie źródła zakażenia bakterią Legionella. Najbardziej prawdopodobne jest, że to system wodociągowy. Zostały pobierane próbki wody, prowadzone są też wywiady epidemiologiczne z osobami zakażonymi i analizowane wynikające z nich dane.

– Główny Inspektorat Sanitarny we współpracy z Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego Państwowym Zakładem Higieny – Państwowym Instytutem Badawczym, z myślą o zarządzających wewnętrznymi systemami wodnymi i urządzeniami występującymi w budynkach, opracował zalecenia, które pomogą zmniejszyć zagrożenie, jakie mogą stanowić występujące w wodzie bakterie Legionella.

W dokumencie został wskazany zakres podstawowych działań technicznych dla różnego typu systemów i urządzeń lub ich elementów.

– W celu skoordynowania działań regularnie spotyka się sztab kryzysowy z udziałem ścisłego kierownictwa Ministerstwa Zdrowia (minister Katarzyny Sójki i wiceministra Waldemara Kraski), Głównego Inspektoratu Sanitarnego oraz służb wojewódzkich i władz samorządowych. Powołany został również Zespół Ekspercki, wspierający działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, samorządu terytorialnego oraz podmiotów odpowiedzialnych za poszczególne elementy infrastruktury komunalnej w tym mieście – informuje GIS.

Źródło:
Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku z wystąpieniem przypadków legionelozy Serwis Głównego Inspektoratu Sanitarnego