Jakuszyce. Tutaj pobiegasz

Ostatnio biegacze czują się w Jakuszycach jak w raju. Tylu tras do wyboru nie ma w żadnym innym ośrodku narciarskim naszej części Europy. Po wejściu do strefy Schengen, poza 100 km tras w Jakuszycach, mamy do dyspozycji szlaki narciarskie po czeskiej stronie gór. W okolicach Harrachova przygotowano ponad 100 km tras biegowych.

Jeszcze niedawno były dostępne dopiero po przekroczeniu (a raczej przejechaniu autem) przejścia granicznego w Jakuszycach. Teraz można dobiec na nartach do Harrachova i Izerki. Trasa nie jest trudna, a czeskie schroniska za rzeką Izerką kuszą smażonym serem i herbatą z rumem.

Biegacze amatorzy nieustannie suną w obie strony. - Przyjeżdżam tu od kilku lat - mówi Zbigniew Falewicz, programista z Sopotu. - Kiedyś sam, a teraz z żoną i córką, bo to świetna rodzinna wyprawa - zapewnia.

Jak dodaje Kamil Lesiak z Jeleniej Góry, najważniejsze, że nie jest to drogi sport.
- Dojazd 25 kilometrów do Jakuszyc kosztuje niewiele, parking to 5 złotych. Sprzęt można mieć nawet 10-letni i jest dobrze. Można zostać na cały dzień na polanie lub pomaszerować na nartach do Czech - zachwala Jakuszyce.

- Mamy takie przejście dla narciarzy torami. Nazwaliśmy je Schengen - mówi Julian Gozdowski, szef Biegu Piastów. - Wcześniej biegacze niejednokrotnie przekraczali granicę nielegalnie, licząc na pobłażliwość strażników - przyznaje. - Dziś można do nas dotrzeć i z Harrachowa, i od strony Izerki - dodaje.

Taka możliwość cieszy Jerzego Kruka ze Szklarskiej Poręby, który mówi, że wreszcie, nie zdejmując nart można odwiedzić czeską stronę Gór Izerskich.

W Jakuszycach pomyślano o wszystkich - i o wytrawnych biegaczach, i tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z biegówkami. Dla początkujących są przeznaczone trasy A, B i C, oznaczone kolorem zielonym. Mają od 2 do 7,5 km długości. Pozostałe są przeznaczone są dla zaawansowanych. Te szlaki są oznaczone kolorami czerwonym i niebieskim. Tu jest sporo stromych podbiegów, pętli i zjazdów.

Tras może być jeszcze więcej, bo pojawił się pomysł połączenia Jakuszyc ze Stogiem Izerskim, na który można wjechać koleją gondolową. Gdyby to się udało, można będzie na nartach dotrzeć do Świeradowa-Zdroju. Pomysł ma szansę realizacji w 2010 roku.

Julian Gozdowski nie martwi się najazdem narciarzy. - Normalnie przygotowujemy do 40 kilometrów tras i to wystarcza. Mamy więc jeszcze spory zapas - zapewnia. Najbardziej zadowolony jest z tego, że na Polanie Jakuszyckiej początkujący spotykają się z zawodowcami.

Biegówki są świetne zarówno dla dzieci, jak i starszych osób
Z Maciejem Żmijewskim, fizjoterapeutą, rozmawia Jacek Jaśko

Czy każdy może biegać na nartach?

Wystarczą ogólna kondycja i dobry stan zdrowia, a może to robić każdy - zarówno dzieci, jak i ludzie w podeszłym wieku. To dyscyplina typowo wydolnościowa, kompleksowo rozwijająca sprawność fizyczną i kondycję. Harmonijnie pracują te same partie mięśni, co przy marszu. Dodatkowym atutem jest to, że cały czas znajdujemy się na świeżym powietrzu, wentylując organizm podczas wysiłku.

A czy łatwo o kontuzje w tym sporcie?

Jak przy każdym typie aktywności fizycznej, niezbędne są odpowiednie odżywianie i rozgrzewka. Nie wolno wyjść z samochodu i zacząć biegania. Trzeba pamiętać o dożywianiu podczas wysiłku. Najlepsze są czekolada i ciepła woda z miodem. Do niezwykle rzadkich należą w tym sporcie bolesne upadki, zerwania wiązadeł czy złamania. Pamiętajmy jednak, że by bez urazów wyjść na trasy następnego dnia, trzeba po biegu wziąć ciepłą kąpiel i wykonać trochę ćwiczeń rozciągających. Unikniemy wtedy zakwaszenia mięśni. Przy kroku klasycznym, czyli powszechnie stosowanym przez amatorów, pracują głównie mięśnie pośladków, prostowniki, mięśnie uda, łydki, staw skokowy i mięśnie stopy.

A co może przeszkadzać w uprawianiu narciarstwa biegowego?

Nierzadko błędem zniechęcającym do dalszego uprawiania tego sportu jest próba naśladowania mistrzów od razu po pierwszym nałożeniu nart. Powoduje to nadmierne zmęczenie, utratę koordynacji i może doprowadzać do upadku. Spokojne i sukcesywne ćwiczenia na trasach spowodują, że sami złapiemy odpowiedni rytm. Będzie to trwać krócej, jeśli przed sezonem wzmocnimy mięśnie rąk, barków i grzbietu.

Bieganie nie jest drogie

Za nowe narty biegowe zapłacimy ok. 200 zł. Do tego kijki - 50 zł. Dobre markowe buty kosztują co najmniej 300 zł. Na buty warto wydać więcej pieniędzy, bo posłużą nam wiele lat. Biegać można nawet w dżinsach i zwykłej kurtce, ale wygodniej będzie w specjalnych spodniach, bieliźnie oddychającej i takiej samej kurtce. Cena odzieży zależy od marki i waha się od 500 do 1000 zł. Ale to najczęściej jest wydatek jednorazowy.

W Jakuszycach można wypożyczyć sprzęt narciarski i obuwie. Komplet biegowy (narty + buty + kije) kosztuje 30 zł w godzinach od 9 do 16.30. Wypożyczenie samych nart - 15 zł, butów - 15 zł, kijków 10 zł. Godzina lekcji z instruktorem narciarskim kosztuje dla 1-2 osób 50 zł.
Smarowanie nart - 25 zł.

Bieg Wazów i Jizerska Padesatka

Najstarszym, a zarazem najbardziej popularnym na świecie narciarskim biegiem masowym jest Bieg Wazów - Vasaloppet.
Odbywa się on od 1922 roku. Jego długość wynosi 90 km. Trasa prowadzi z miejscowości Salen do Mora. Ze względu na bezpieczeństwo uczestników ilość zgłoszeń ograniczana jest do ok. 12 tysięcy. Bieg Wazów odbywa się w pierwszą niedzielę marca. Niewiele młodszy od Biegu Wazów jest norweski bieg Birkebeiner Rennet, który organizowany jest od 1932 roku. Długość trasy wynosi 58 km. Jest ona zaliczana do najtrudniejszych na świecie. Pozostałe narciarskie maratony narodziły się w latach 70. XX wieku. U Czechów najpopularniejsza jest Jizerska Padesatka.

Dobry klimat tylko na polanie

Polana Jakuszycka ma specyficzny mikroklimat. Sprawia on, że śnieg zalega tu co najmniej 150 dni w roku. Jest tu zawsze o kilka stopni bardziej mroźno niż w Jeleniej Górze. Częściej świeci słońce. Te doskonałe warunki sprawiły, że od 30 lat spotykają się tu biegacze z całego świata. Mają do dyspozycji 20 tras, z czego cztery mają międzynarodową homologację. To pozwala organizować na Polanie Jakuszyckiej zawody najwyższej rangi. Najważniejsze z nich to Bieg Piastów. W tym roku 5 marca zadebiutuje w światowej lidze światowych biegów długodystansowych Worldloppet. Na starcie do Biegu Piastów stają co roku ponad trzy tysiące biegaczy.